Matrah artırımı vergi matrahı olarak bilinir. Maliye Bakanlığı kapsamında yapılan inceleme eşliğinde, ek vergi ödeme durumundan kurtulmak için öne çıkan bir uygulamadır.

Peki, matrah artırımı nedir, ne işe yarar? Matrah artırımı nasıl yapılır, kapsamları nelerdir? ayrıntıları ile bakalım.

Matrah Nedir?

Matrah, vergi borcunu hesaplamak için kullanılan, vergi yasalarına göre belirlenen vergiye tabi tutardır/değerdir.

Matrah Belirleme Usulleri Nelerdir?

Matrah belirleme usulleri 4 başlıktan oluşur.

1. Beyan Usulü: Vergi mükellefinin kendi matrahını beyan etmesidir.
2. Karine usulü: Vergi mükellefinin gelir veya servetinin ölçüsü olduğu kabul edilen çeşitli dış göstergelerden yararlanmak suretiyle vergi matrahının hesaplanmasıdır.
3. Götürü Usul: Vergilendirmeye esas olacak değer veya miktarın tek tek belirlenmesi yerine aynı durumdaki tüm vergi mükellefleri için genel olarak belirlenmesidir.
4. İdarece Takdir Usulü: Matrahın belirlenmesi konusunda idarenin takdir hakkını kullanmasıdır.

Matrah ve vergi artırımı nedir?

Matrah ve vergi artırımı, Maliye Bakanlığı’nca yapılacak vergi denetlemelerinden ilave vergi ödeyerek muaf tutulmanızı sağlayan uygulamadır.Bu istisnai uygulama son dönemlerde neredeyse genel vergi tahsilat yöntemi olarak kullanılmaya, yani çıkarılan kanunlarla sıklıkla uygulanmaya başladı. 

Matrah artırımı ne işe yarar?

Matrah artırımı öncelikle kişi ya da kişilerin ek vergi ödemesine engel olur.Geçmiş yıllara yönelik olarak vergi beyanlarınızı belirli bir oranda artırdığınız zaman vergi denetlemesinden muaf olabilirsiniz. Böylece Maliye Bakanlığı’nca matrah artırımı yaptığınız dönem için incelemeye tabi tutulmazsınız.Bu da otomatik olarak ek vergi ödeme noktasında kişiye avantaj sunmaktadır.

Matrah artırımına gittiğiniz dönem için sizden vergi talep edilerek ceza kesilmez. Şirket veya hisse satışı yapmayı planlıyorsanız matrah artırımı yapmanız size avantaj sağlar.

Matrah ve  vergi artırımı yapılan vergilerde, ilgili yıllar için vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmasını engelliyor. Matrah veya vergi artırarak belli bir tutar ödeniyor, bunun karşılığında  incelenmeme garantisi sağlanıyor.

Hangi vergi türlerinde matrah artırımı yapılır?

• Gelir Vergisi

• Kurumlar Vergisi

• Katma Değer Vergisi

• Stopaj Vergisi

Hangi vergi türü için hangi döneme ait matrah artırımına giderseniz yalnızca o vergi türü ve yılı için vergi incelemesine tabi tutulmazsınız. Şayet tüm vergi türleri için incelemeye tabi tutulmak istemiyorsanız bütün vergi türleri ve tüm dönemler için matrah artışına gitmeniz gerekmektedir.

Mahsup İşlemleri Nasıl Yapılır?

Matrah artırımına ilişkin düzenlemeleri içeren kanunun yayımlanması ile ilgili döneme esas vergi oranlarına göre,kanunda belirtilen tarihler arasında mahsup işlemleri yapılır.

İncelenmiş olanlar ve incelemede olanlar matrah artırımı yapabilirler mi? 

Daha önce haklarında vergi incelemesi yapılanlar matrah ve vergi artırımı yapabiliyor.

Matrah Artışı Kararı Almak Vergi İdaresinde Olumsuz Bir İzlenim Yaratır Mı?

Matrah artışına gitmek olumsuz bir etki yaratmaz. Matrah artırımı oluşumun riskli olduğunu değil vergilerini sigortaladığını gösterir.

Matrah ve vergi artırımından kimler faydalanamaz?

• VUK’un Kaçakçılık Suçları ve Cezaları maddesi çerçevesindeki “Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler ya da defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler”.
• Terör suçundan hüküm giyenler

• Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla haklarında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle adli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı suçu veya aklama suçu kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler.

Matrah ve vergi artırımında nelere dikkat etmek gerekir?

• Matrah artırımı isteğe bağlı bir uygulamadır, zorunlu değildir.

• Matrah artırımda verginin tarihinde ödenmesi gerekir.

• Zamanında ödeme yapmazsanız öncelikli olarak vergi denetimine tabi tutulursunuz. Ayrıca cezalı ödeme yapmak zorunda kalabilirsiniz.

• Vergi denetimine tabi olsanız dahi matrah ve vergi artırımından yararlanabilirsiniz.

2023 Vergi ve Matrah Artırımı Başvuru Tarihi Ne Zaman?

Matrah ve vergi artırımına ilişkin düzenleme en son 7326 Sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun ile ” 9/6/2021 tarih, 31506

sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanmıştı. Bu kapsamda matrah ve vergi artırımı sadece 2016-2020 arasındaki yıllar için yapılabilir.2020 ve sonrası için matrah artırımına ilişkin bir kanun 2023 yılı içerisinde açıklanır mı merak konusu..

Sonuç olarak matrah ve vergi artırımı konusu çok fazla bilgi gerektirdiği için Mali Müşavirinizden destek almanızda fayda var.

İ&G Accounting olarak siz değerli danışanlarımızın ihtiyaçlarına cevap vermek üzere her an yanınızdayız.